محمد اسلامی، وزیر وقت راه و شهرسازی، با تاکید بر رویکرد خوداتکایی و استفاده از ظرفیتهای داخلی در نظام حمل و نقل کشور، از برنامههای توسعهای مهمی در حوزههای ریلی و هوایی خبر داد. وی در اظهارات خود که در آن زمان منتشر شد، اعلام کرد که ۲۳۰ واگن تولید داخل به زودی به ناوگان ریلی کشور افزوده خواهد شد و پروژه دیرینه توسعه هواپیمای مسافری ایرانی نیز با رویکردی متفاوت و خط مشی تازهای باز زنده سازی میشود. این اقدامات، نشاندهنده عزم جدی دولت برای تقویت بنیههای داخلی در تمامی ابعاد توسعه حمل و نقل و کاهش وابستگیهای خارجی است.
جهش در توسعه حمل و نقل ریلی با تولید ۲۳۰ واگن داخلی
وزیر راه و شهرسازی به چالش کاهش ناوگان ریلی در پنج سال پیش از آن زمان اشاره کرد که ناشی از کندی روند نوسازی و عدم توجه کافی به ظرفیتهای صنعت داخلی بوده است. این کمبود به ویژه در استانهایی که تازه به شبکه ریلی متصل شده بودند و در مسیرهای جدید حمل بار، به وضوح مشهود بود. برای رفع این چالش و تقویت توسعه حمل و نقل ریلی، توافقی کلیدی میان وزارت راه و شهرسازی و سازمان برنامه و بودجه صورت گرفت که طی آن، اعتباری بالغ بر ۲ هزار میلیارد تومان از محل تبصره ۱۸ قانون بودجه، به صنعت ریلی کشور تزریق شد. این اقدام حیاتی منجر به اتصال ۹ کارخانه تولیدکننده لوکوموتیو و واگن (باری و مسافری) به ۱۶ شرکت حمل و نقل ریلی شد و زمینه را برای توسعه همزمان زیرساختها و ناوگان فراهم آورد.
تا زمان اعلام این خبر، ۴۵۰ دستگاه از مجموع ۱۰۰۰ دستگاه واگن و لوکوموتیو مورد توافق، تولید و تحویل داده شده بودند و برنامهریزی برای رونمایی از ۲۳۰ واگن دیگر در روزهای آتی صورت گرفته بود. این روند تولید داخلی قرار بود تا پایان سال ادامه یابد و پس از آن، تمرکز بر ارتقاء سطح کیفی و مشخصات فنی ناوگان متمرکز شود. دستاوردهای این توافق مهم عبارتند از:
تزریق ۲ هزار میلیارد تومان اعتبار به صنعت ریلی کشور
فعالسازی ۹ کارخانه سازنده لوکوموتیو و واگن و اتصال به ۱۶ شرکت حملونقل ریلی
تحویل ۴۵۰ دستگاه ناوگان تولیدی و برنامهریزی برای رونمایی از ۲۳۰ واگن دیگر
احیای پروژه هواپیمای مسافری ایرانی: افق تازه در حمل و نقل هوایی
در حوزه حساس حمل و نقل هوایی، وزیر راه و شهرسازی به رویکرد جدیدی برای توسعه قابلیتهای ساخت داخل اشاره کرد. وی یادآور شد که تلاشهایی برای پایه گذاری صنعت ساخت هواپیما در دهه ۷۰ خورشیدی صورت گرفته بود، اما به دلیل عدم حمایت از بخش تجاری و تمرکز صرف بر حوزه دفاعی، این پروژه متوقف شده بود. عدم وجود یک برنامه جامع و سرمایهگذاری کافی در بخش تجاری، مانع از به ثمر رسیدن این هدف ملی شده بود.
در آن زمان، با تغییر رویکرد و اتخاذ خط مشیهای تازه، پروژه توسعه هواپیمای مسافری ایرانی مجدداً احیا شده بود. هدف از این باززندهسازی، توسعه ظرفیتهای بومی برای طراحی و تولید هواپیماهای مسافربری بود که میتوانست در شرایط تحریمهای بینالمللی و نیاز کشور به استقلال تکنولوژیک، نقش حیاتی ایفا کند. این اقدام نه تنها به خودکفایی در بخش حمل و نقل هوایی کمک میکند، بلکه زمینه ساز اشتغالزایی و رشد شرکتهای دانشبنیان در این صنعت پیچیده خواهد بود.
رویکرد جامع وزیر راه برای توسعه حمل و نقل ملی
این رویکرد خوداتکایی تنها به دو بخش ریلی و هوایی محدود نمیشد و نگاهی جامع به توسعه حمل و نقل در کشور داشت. در حوزه دریایی نیز، صنایع داخلی فعالتر شده بودند. در حالی که پیشتر تنها شناورهای کوچک در داخل تولید میشدند و شناورهای بزرگتر عمدتاً وارداتی یا مونتاژی بودند، در آن زمان سهم دانشبنیان و تکنولوژیک ایران در ساخت مشترک با شرکای خارجی افزایش یافته بود. این پیشرفت، زمینهساز بومیسازی بیشتر در صنعت کشتیرانی و ارتقای توان دریایی کشور محسوب میشد.
همچنین، در بخش حمل و نقل جادهای، اقداماتی برای ارتقاء کیفیت صنعت خودروسازی، به ویژه در ناوگان عمومی در دست انجام بود. این بهبود کیفیت، اهداف مهمی را دنبال میکرد:
ارتقاء ایمنی در جادهها و کاهش تصادفات
بهینهسازی مصرف سوخت در ناوگان عمومی و کاهش هزینهها
افزایش آسایش و رفاه مسافران در سفرهای جادهای
وزیر راه و شهرسازی در پایان سخنان خود تاکید کرد که با نگاهی همهجانبهنگر، توسعه خودباوری و بهرهگیری حداکثری از ظرفیتهای درونی، باید گامهای مستحکمتری برای گسترش رفاه مردم و تبدیل ایران به کشوری آباد، پیشرفته و نمونه برداشت. این دیدگاه، بر لزوم یکپارچگی برنامهها و سرمایهگذاری بر توانمندیهای بومی برای دستیابی به اهداف کلان ملی در توسعه حمل و نقل تاکید داشت.
مجله خبری و هوانوردی پرتو کارگو
مطالب مرتبط
- اسرائیل حضور نظامی خود را در غزه به آزادی گروگانها و نابودی حماس مشروط کرد
- منطقه آزاد سیستان برای تأسیس ایرلاین اختصاصی وارد مذاکرات جدی شد
- دفتر نظارت بر عملیات فرودگاهی: ضامن ایمنی و استانداردهای جهانی در آسمان ایران
- تغییر سکاندار هما: طاهر عبدالحی مدیرعامل جدید ایران ایر شد
کیان پیروز
من فارغالتحصیل رشته مهندسی مکانیک با گرایش طراحی هواپیما هستم. فعالیت حرفهای خودم را از سال ۱۳۹۶ با یک وبلاگنویسی ساده درباره آخرین تکنولوژیهای صنعت هوانوردی آغاز کردم. بعد از چند سال فعالیت به عنوان نویسنده و تحلیلگر در نشریات مختلف، اکنون به عنوان دبیر بخش فناوری و تحلیل در یکی از مجلات معتبر حمل و نقل هوایی مشغول به کار هستم. تلاش من این است که پیچیدگیهای این صنعت را به زبانی ساده و جذاب برای مخاطبان بیان کنم.