متخصصان دانشگاه علم و صنعت ایران موفق به تولید کامل سامانه بومی نظارت و مکان یابی بی درنگ (RTLS) شدهاند. این دستاورد فناورانه، افقهای تازهای را در هوشمندسازی و ارتقای ایمنی و بهرهوری در بخشهای حیاتی همچون انبارها، معادن و فرودگاهها میگشاید. این فناوری پیشرفته که از توان متخصصان داخلی بهره میبرد، گامی راهبردی در راستای خودکفایی فناورانه و کاهش وابستگی به نمونههای خارجی است.
کاربردهای گسترده سامانه مکان یابی بی درنگ در صنایع
این سامانه نوین که با هدف موقعیت یابی بسیار دقیق در محیطهای سرپوشیده طراحی شده است، طیف وسیعی از کاربردها را پوشش میدهد. سعید عبادالهی، عضو هیأت علمی دانشکده برق دانشگاه علم و صنعت و مجری طرح، توضیح میدهد که فناوری RTLS امکان "Indoor Positioning" یا موقعیت یابی داخلی را در هر فضایی که نیاز به ردیابی لحظهای وجود داشته باشد، فراهم میآورد. این قابلیتها، آن را به ابزاری کلیدی برای هوشمندسازی در بخشهای زیر تبدیل کرده است:
انبارداری هوشمند: ردیابی دقیق کالاها، بهینهسازی فضای انبار و افزایش سرعت عملیات.
معادن هوشمند: پایش لحظهای موقعیت پرسنل و تجهیزات برای افزایش ایمنی.
ردیابی پرسنل در صنایع مختلف: بهبود مدیریت نیروی کار و پاسخگویی سریع در شرایط اضطراری.
فرودگاهها و هتلها: مدیریت داراییها و جریان افراد در فضاهای وسیع و پیچیده.
رقابت با نمونههای جهانی و مزایای اقتصادی سامانه بومی مکان یابی
در بازار جهانی، شرکتهای مطرحی نظیر Zebra و Sewio از اروپا و آمریکا در زمینه توسعه سامانههای مکان یابی بی درنگ فعالیت دارند. نمونههای چینی نیز در دسترس هستند. این سامانه دانشبنیان ایرانی، با کیفیتی همتراز نمونههای خارجی، قابلیت رقابت در بازارهای داخلی و حتی منطقهای را داراست. این تنها یک دستاورد فنی نیست، بلکه یک مزیت اقتصادی قابل توجه نیز به شمار میرود. تولید بومی این فناوری نقش بسزایی در جلوگیری از خروج ارز از کشور ایفا میکند و با افزایش نیاز صنایع به هوشمندسازی، انتظار میرود تقاضا برای این سامانه مکان یابی بی درنگ افزایش چشمگیری داشته باشد. این امر به رشد اقتصاد ملی و ایجاد اشتغال برای متخصصان داخلی کمک شایانی خواهد کرد.
هوشمندسازی معادن و انبارها؛ اولویتهای اصلی سامانه مکان یابی بی درنگ
حوادث ناگوار اخیر در معادن، لزوم وجود سامانههای مکان یابی و پایش لحظهای پرسنل را بیش از پیش آشکار ساخته است. سامانه RTLS با قابلیت ثبت آخرین موقعیت افراد پیش از وقوع حادثه، میتواند به نجات جان انسانها کمک شایانی کند. افزون بر این، با یکپارچهسازی ماژولهای سنجش گاز، امکان ارائه هشدارهای حیاتی برای پیشگیری از انفجار و سایر خطرات محیطی فراهم میشود که این خود گامی بلند در افزایش ایمنی محیطهای کاری پرخطر است. در حوزه انبارداری هوشمند نیز، این سامانه با بهینهسازی فرآیندهای ردیابی کالا و مدیریت موجودی، به کاهش خطاها، افزایش سرعت عملیات و بهبود کلی بهرهوری انبارها منجر میشود. این قابلیتها به کاهش هزینههای عملیاتی و افزایش رضایت مشتریان کمک شایانی خواهد کرد.
تحول دیجیتال صنایع با سامانه مکان یابی بومی
تیم توسعهدهنده این پروژه دانشبنیان متشکل از ۶ تا ۷ متخصص در حوزههای نرمافزار، سختافزار و مدیریت طرح است که با هدف ارائه یک فناوری کاملاً ایرانی برای رفع نیازهای داخلی تلاش کردهاند. به نقل از معاونت علمی ریاست جمهوری، این سامانه اکنون آماده ارائه به صنایع مختلف از جمله نفت و گاز، معادن، انبارها، بیمارستانها و ناوگان حمل و نقل است. نقشآفرینی آن در افزایش بهرهوری، کاهش خطاهای انسانی، ارتقای ایمنی و تسریع فرآیندهای تحول دیجیتال در صنایع، از نقاط قوت این دستاورد ملی محسوب میشود و میتواند زمینهساز انقلاب صنعتی چهارم در کشور باشد. این فناوری نه تنها یک پاسخ به نیازهای موجود است، بلکه پتانسیل ایجاد فرصتهای جدید برای نوآوری و توسعه در اکوسیستم صنعتی ایران را نیز داراست.
مجله خبری و هوانوردی پرتو کارگو
مطالب مرتبط
- نجات معجزهآسای هیئت وزیر معادن کنگو از سانحه هوایی در فرودگاه کولوزی؛ هواپیما آتش گرفت اما کسی آسیب ندید
- نخستین پرواز بارورسازی ابرها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه با هدف احیا صورت گرفت
- نقص فنی در موتور سوخوی سوپرجت ۱۰۰ به فرود اضطراری منجر شد
- ترکیش ایرلاینز با ثبت رکورد تاریخی ۲۷ میلیون مسافر، به درآمد ۶.۹۵ میلیارد دلاری رسید

کیان پیروز
من فارغالتحصیل رشته مهندسی مکانیک با گرایش طراحی هواپیما هستم. فعالیت حرفهای خودم را از سال ۱۳۹۶ با یک وبلاگنویسی ساده درباره آخرین تکنولوژیهای صنعت هوانوردی آغاز کردم. بعد از چند سال فعالیت به عنوان نویسنده و تحلیلگر در نشریات مختلف، اکنون به عنوان دبیر بخش فناوری و تحلیل در یکی از مجلات معتبر حمل و نقل هوایی مشغول به کار هستم. تلاش من این است که پیچیدگیهای این صنعت را به زبانی ساده و جذاب برای مخاطبان بیان کنم.
