خلیل الله معمارزاده، کارشناس و تحلیلگر برجسته، در گزارشی جامع به چهار دسته از فرصتهای از دست رفته در صنعت هوانوردی و حمل و نقل هوایی ایران اشاره کرده که نه تنها مانع پیشرفت این حوزه حیاتی شدهاند، بلکه با سرعت فزایندهای شکاف تکنولوژیک و مدیریتی کشور را با استانداردهای جهانی عمیقتر میکنند. این تحلیل، هشداری جدی برای آیندهای است که با بیتوجهی به این فرصتسوزیها، میتواند بیش از پیش تیره و مبهم شود.
گذر زمان و تشدید شکاف تکنولوژیک در صنعت هوانوردی ایران
نخستین و شاید مهلکترین فرصتسوزی، ماهیت زمانی آن است که با سرعت تصاعدی خود را نشان میدهد. صنعت هوانوردی ایران به دلیل ماهیت فناوریمحور و پرشتاب خود، با هر روز تأخیر نه تنها یک قدم عقب میماند، بلکه به دلیل پیشرفتهای سریع سایر کشورها، جبران این عقبماندگی نیازمند تلاشی چندبرابری خواهد بود. معمارزاده تأکید میکند که اگر امروز فرصت از دست رفته یک سال قبل را تلاش کنیم تا جبران نماییم، در همین یک سال، کشورهای دیگر به اندازه سه سال پیشرفت کردهاند و فضاها را اشغال میکنند. این روند تصاعدی بدان معناست که عدم اقدام فوری، هزینه جبران را در آیندهای نزدیک به دهها سال تلاش مضاعف خواهد رساند، در حالی که رقبای جهانی با سرعت نور در حال توسعه هستند.
مدیریت ناکارآمد: سدی در مسیر توسعه حمل و نقل هوایی
دومین عامل فرصتسوزی، انتصاب افراد نادرست در مسندهای مدیریتی صنعت حمل و نقل هوایی ایران است. به گفته این کارشناس، قرار گرفتن نیروهای ناکارآمد یا نامناسب در جایگاههای کلیدی، به جای پیشبرد اهداف، سالها به طول میانجامد تا آسیبها و تصمیمات غلط آنها ترمیم شود. این مسئله نه تنها به خودی خود خسارتبار است، بلکه در کنار فرصتهای زمانی از دست رفته، بار مضاعفی بر دوش این صنعت حساس تحمیل میکند و روند توسعه را مختل میسازد. ضعف در مدیریت استراتژیک و عدم شناخت عمیق از پیچیدگیهای این صنعت، به مرور زمان باعث فرسایش منابع و از دست رفتن استعدادهای بالقوه میشود.
بیتفاوتی جمعی و منافع فردی: عوامل تضعیفکننده صنعت هوانوردی کشور
حالت سوم، نتیجه بیتفاوتی تک تک افراد جامعه و ذینفعان در قبال وضعیت صنعت هوانوردی کشور است. این بیتفاوتی، به عقیده معمارزاده، زیانبارترین و غیراخلاقیترین نوع فرصتسوزی است؛ زیرا ریشه در فقدان مسئولیتپذیری جمعی دارد. در کنار این، وضعیت چهارم زمانی رخ میدهد که جریانهای متعدد با نقابهایی مزورانه و خودخواهانه، تنها به دنبال کسب سهم و منافع شخصی یا گروهی خود هستند و منافع ملی در این میان به فراموشی سپرده میشود. این تعارض منافع و رقابتهای ناسالم، به جای همافزایی برای حل مشکلات، خود به عاملی برای تشدید بحران و هدررفت ظرفیتها تبدیل میگردد و آینده روشن حمل و نقل هوایی ایران را به خطر میاندازد.
احیای امید: راهکارهای بازیابی فرصتها در حمل و نقل هوایی ایران
با وجود همه چالشها و فرصتهای از دست رفته، این تحلیل با ناامیدی به پایان نمیرسد. خلیل الله معمارزاده تأکید میکند که راه رهایی از این وضعیت، در همبستگی و مطالبهگری جدی و متحدانه نهفته است. هر یک از ما به عنوان شهروندان و ذینفعان صنعت هوانوردی و حمل و نقل هوایی ایران میتوانیم با کنار گذاشتن بیتفاوتی و در سایه رفاقت و اراده جمعی، خواستار تغییر و اصلاح مسیر باشیم. تجربیات تاریخی نشان دادهاند که گاهی اوقات جمعیتی اندک اما با ارادهای قوی و متحد، میتواند بر موانع بزرگ غلبه کند و مسیر جدیدی را برای پیشرفت کشور بگشاید. احیای این صنعت استراتژیک، نیازمند عزمی ملی و تلاشی بیوقفه است تا فرصتهای از دست رفته به سکوی پرتابی برای آیندهای روشن تبدیل شوند.
مجله خبری و هوانوردی پرتو کارگو
مطالب مرتبط
- تصمیم راهبردی در صنعت هوانوردی: ارتقای خدمات هوایی با تمرکز بر زیرساختهای موجود به جای ساخت فرودگاه جدید
- ویرایش سوم انکس ۱۹ ایکائو: تحول بنیادین در مدیریت ایمنی هوانوردی با تمرکز بر هوشمندی
- در ادامه متن بازنویسی شده با رعایت تمامی نکات درخواستی ارائه شده است:
- چرا خلبانها به جای «بله» از اصطلاح «راجر» استفاده میکنند؟

کیان پیروز
من فارغالتحصیل رشته مهندسی مکانیک با گرایش طراحی هواپیما هستم. فعالیت حرفهای خودم را از سال ۱۳۹۶ با یک وبلاگنویسی ساده درباره آخرین تکنولوژیهای صنعت هوانوردی آغاز کردم. بعد از چند سال فعالیت به عنوان نویسنده و تحلیلگر در نشریات مختلف، اکنون به عنوان دبیر بخش فناوری و تحلیل در یکی از مجلات معتبر حمل و نقل هوایی مشغول به کار هستم. تلاش من این است که پیچیدگیهای این صنعت را به زبانی ساده و جذاب برای مخاطبان بیان کنم.
