کاشان، با پیشینهای غنی در تاریخ، فرهنگ، گردشگری و صنعتی، سالهاست که از یکی از مهمترین پتانسیلهای توسعه خود محروم مانده است: فرودگاه کاشان. این فرودگاه که نزدیک به سه دهه از احداث آن میگذرد، پس از دورههای کوتاه و ناپایدار فعالیت، همچنان در سکوت کامل به سر میبرد. این خاموشی تنها به معنای تعطیلی یک باند پرواز نیست، بلکه نشاندهنده توقف یکی از کریدورهای حیاتی برای رشد و اتصال این شهر استراتژیک به شبکه حمل و نقل هوایی کشور و منطقه محسوب میشود.
سه دهه انتظار برای پروازهای پایدار در فرودگاه کاشان
فرودگاه کاشان در سال ۱۳۷۳ و با هدف تسهیل رفت و آمد و توسعه اقتصادی منطقه احداث شد. اما از آن زمان تاکنون، سابقه فعالیت آن به دورههای مقطعی و ناپایدار محدود بوده است. آخرین تلاش برای احیای این مرکز حمل و نقل هوایی، در بهار سال جاری با برقراری پروازهایی به مقصد مشهد مقدس صورت گرفت که متأسفانه به دلیل شرایط خاص منطقهای و ناامنیهای به وجود آمده، این پروازها نیز متوقف شدند و فرودگاه کاشان بار دیگر به خاموشی فرو رفت. این وضعیت در حالی است که شهرهایی با پتانسیلهای مشابه کاشان، از زیرساختهای هوایی فعال خود برای جذب گردشگر و سرمایهگذار بهرهبرداری میکنند.
پیامدهای خاموشی فرودگاه کاشان بر توسعه منطقه
تعطیلی طولانیمدت فرودگاه کاشان، پیامدهای گستردهای بر ابعاد مختلف توسعه این شهر برجای گذاشته است:
موانع سرمایهگذاری: سرمایهگذاران داخلی و خارجی برای دسترسی سریع و آسان به کاشان با مشکل مواجه هستند که این امر جذابیت شهر را برای پروژههای بزرگ اقتصادی کاهش میدهد.
ضرر به گردشگری: کاشان به عنوان یکی از قطبهای گردشگری ایران، از دسترسی مستقیم هوایی برای توریستهای بینالمللی محروم است. این موضوع باعث میشود بسیاری از فرصتهای جذب گردشگر و ارزآوری از دست برود.
محدودیت برای زائران: با توجه به موقعیت جغرافیایی کاشان و وجود اماکن مذهبی و تاریخی متعدد، زائران و علاقهمندان به سفرهای زیارتی داخلی و خارجی (مانند عتبات عالیات) از امکان پرواز مستقیم و راحت بیبهرهاند.
موانع کلیدی بر سر راه فعالسازی فرودگاه کاشان
کارشناسان دلایل متعددی را برای این وضعیت مطرح میکنند که فراتر از یک عامل منفرد است و شامل مجموعهای از چالشهای فنی، اقتصادی و اداری میشود:
بیثباتی برنامههای پروازی: تداوم نداشتن برنامههای پروازی و شوکهای بیرونی، به کاهش اعتماد عمومی مسافران و دلسردی شرکتهای هواپیمایی منجر شده است.
چالشهای اقتصادی: عدم تضمین کافی برای پر شدن ظرفیت پروازها، سرمایهگذاری بخش خصوصی را با تردید مواجه میکند و شرکتهای هواپیمایی تمایلی به ریسکپذیری ندارند.
نبود مجوز مرز هوایی بینالمللی: این مسئله مانع اصلی برقراری پروازهای زیارتی و خارجی از فرودگاه کاشان است و توانایی آن را برای تبدیل شدن به یک هاب منطقهای محدود میکند.
تعطیلیهای متناوب: تکرار چرخههای تعطیلی و فعالیتهای مقطعی در گذشته، چرخه بیاعتمادی را تقویت کرده و برنامهریزی بلندمدت را دشوار میسازد.
راهکارهای عملی برای احیای فرودگاه کاشان و جهش توسعه
برای برونرفت از این وضعیت و تبدیل فرودگاه کاشان به یک گلوگاه توسعه واقعی، مجموعهای از راهکارهای عملیاتی و استراتژیک پیشنهاد میشود که نیازمند عزم ملی و همکاری فرابخشی است:
استفاده از هواپیماهای کوچکتر: بهرهگیری از هواپیماهای با ظرفیت کمتر و مناسب برای مسیرهای داخلی کوتاه میتواند ریسک اقتصادی شرکتهای هواپیمایی را کاهش داده و به پایداری پروازها کمک کند.
بستههای حمایتی و تشویقی: تدوین بستههای حمایتی و تشویقی با مشارکت فعال بخش خصوصی و نهادهای دولتی، برای جذب شرکتهای هواپیمایی به منظور برقراری پروازهای منظم در فرودگاه کاشان ضروری است.
اخذ مجوز مرز هوایی بینالمللی: پیگیری مجدانه و مستمر برای اخذ مجوز مرز هوایی بینالمللی، گامی اساسی برای برقراری پروازهای خارجی، بهویژه پروازهای زیارتی، و توسعه گردشگری بینالمللی است.
تشکیل کمیته راهبردی قوی: ایجاد یک کمیته راهبردی متشکل از نمایندگان دولت، بخش خصوصی و متخصصان حمل و نقل هوایی، با وظیفه برنامهریزی واقعبینانه، پیگیری امور اداری و نظارت بر اجرای طرحهای احیای فرودگاه کاشان.
فرودگاه کاشان نمادی از پتانسیلهای بینظیر این منطقه برای اتصال به شبکه جهانی اقتصاد و گردشگری است. فعالسازی پایدار آن، نیازمند خرد جمعی، برنامهریزی منسجم و پیگیری جدی است تا صدای بال هواپیماها بار دیگر در آسمان کاشان طنینانداز شود و این شهر تاریخی به جایگاه واقعی خود در مسیر توسعه دست یابد.
مجله خبری و هوانوردی پرتو کارگو
مطالب مرتبط
- با حکم سرپرست هما؛ نسترن اسمعیلنیا سکاندار روابط عمومی ایران ایر شد
- پروازهای اهواز تهران پیوندی ضروری میان کانونهای اقتصادی جنوب و پایتخت برقرار میکند
- پرواز مستقیم ایروان و کیش، افقهای تازه همکاریهای اقتصادی و گردشگری را میگشاید
- اختلال در پروازهای قشم به دلیل گردوخاک شدید
کیان پیروز
من فارغالتحصیل رشته مهندسی مکانیک با گرایش طراحی هواپیما هستم. فعالیت حرفهای خودم را از سال ۱۳۹۶ با یک وبلاگنویسی ساده درباره آخرین تکنولوژیهای صنعت هوانوردی آغاز کردم. بعد از چند سال فعالیت به عنوان نویسنده و تحلیلگر در نشریات مختلف، اکنون به عنوان دبیر بخش فناوری و تحلیل در یکی از مجلات معتبر حمل و نقل هوایی مشغول به کار هستم. تلاش من این است که پیچیدگیهای این صنعت را به زبانی ساده و جذاب برای مخاطبان بیان کنم.