ترکیه با انتشار جزئیات فنی جدید از جنگنده بومی نسل پنجم خود به نام «KAAN»، گامی راهبردی در مسیر دستیابی به خودکفایی دفاعی و توسعه فناوری‌های هوایی برداشته است. این هواپیمای پنهان‌کار دو موتوره، با قابلیت‌های رزمی پیشرفته و سیستم‌های الکترونیک روز، به‌عنوان نماد پیشرفت صنایع هوافضای ترکیه تا سال ۲۰۳۰ به‌صورت عملیاتی وارد نیروی هوایی این کشور خواهد شد.
گسترش آزمایش‌های عملیاتی و توسعه فنی KAAN
به گزارش منابع رسمی، سفارش ساخت ششمین نمونه آزمایشی این جنگنده توسط سازمان صنایع دفاعی ترکیه (SSB) به شرکت هوافضای ملی TAI ثبت شده است. این مرحله به مهندسان امکان می‌دهد تا آزمایش‌هایی چون تونل باد، بررسی فشارهای محیطی، تست سامانه‌های اویونیک و تاکسی‌کردن با سرعت بالا را به‌صورت موازی انجام دهند. این فرآیند، زمینه‌ساز تکمیل بلوک‌های تولیدی هواپیما و تحویل تدریجی آن به نیروی هوایی کشور خواهد بود.
ویژگی‌های فنی و موقعیت جهانی جنگنده KAAN
پروژه «KAAN» از سال ۲۰۱۰ آغاز شد و هدف اصلی آن کاهش وابستگی ترکیه به جنگنده‌های خارجی بود. این جنگنده دارای بدنه‌ای با طراحی رادارگریز، سرعتی فراتر از Mach 2 و برد عملیاتی بیش از هزار کیلومتر است. KAAN با برخورداری از محفظه تسلیحات داخلی و فناوری‌های پیشرفته پرواز، قابلیت اجرای مأموریت‌های برتری هوایی، حملات دقیق و دفاع پیشرفته را داراست.
در حال حاضر، تولید جنگنده‌های نسل پنجم در انحصار کشورهایی نظیر ایالات متحده، روسیه و چین است. با ورود KAAN به خط تولید، ترکیه به‌عنوان یکی از اعضای ناتو، وارد عرصه رقابت در فناوری هوایی پیشرفته جهانی می‌شود.
تأثیر خروج از برنامه F-35 و شتاب در توسعه KAAN
پس از حذف ترکیه از برنامه F-35 به‌دلیل خرید سامانه S-400 روسی در سال ۲۰۱۹، تمرکز دولت بر توسعه مستقل جنگنده ملی شدت گرفت. پرواز افتتاحیه KAAN در سال ۲۰۲۴ انجام شد؛ رویدادی که دو سال پیش‌تر از موعد مقرر اتفاق افتاد و به‌عنوان نقطه عطفی در صنعت دفاعی ترکیه مورد توجه قرار گرفت.
در مراحل بعدی، برنامه‌ریزی شده که موتورهای آمریکایی GE جای خود را به پیشرانه‌های بومی بدهند. همچنین مراحل طراحی اولیه با مشارکت مهندسی شرکت BAE Systems انجام شده، اگرچه ساختار کلی پروژه به‌صورت کاملاً بومی در حال پیشروی است.
برنامه صادراتی و اهداف ژئوپلیتیکی ترکیه
ترکیه قصد دارد KAAN را به‌عنوان گزینه‌ای مناسب برای کشورهایی که به دنبال فناوری جنگنده خارج از حوزه نفوذ ایالات متحده هستند، عرضه کند. تاکنون کشورهایی مانند آذربایجان، اندونزی و اوکراین علاقه خود را به بررسی خرید این هواپیما اعلام کرده‌اند.
علاوه بر اهداف فناورانه، جنگنده KAAN نقش مهمی در تقویت نفوذ ترکیه در مناطق کلیدی مانند خاورمیانه، آسیای مرکزی و آفریقا ایفا خواهد کرد. انتظار می‌رود فرایند عملیاتی‌شدن کامل این هواپیما تا سال ۲۰۳۵ تکمیل شود و جایگاه ترکیه را در حوزه هوافضای نظامی ارتقا دهد.